Bir alimimiz, “Bu zaman tarikat zamanı değil, hakîkat zamanıdır.” demiş; ne dersiniz.
Tarikat, bir eğitim sonunda hakîkate ulaştırıyor insanı... İnsan nefsini yeniyor, iradesini kontrol ediyor, Allah’ın sevdiği işleri yapıyor; Allah’ın sevgili kulu oluyor, hakîkate ulaşıyor, ermiş kimse oluyor. Tarikattir yolu onun, başka türlü olmuyor o...
Kitap okumakla olsaydı, Allah gökten kitabı indirirdi, “Okuyun bunu!” derdi. Böyle olmuyor, sohbet yoluyla oluyor.
Peygamber Efendimiz gelmiş, 23 senede insanları İslâm’ın hakîkatlerine alıştırmış ve eğitmiştir. Eğitim yoluyla olduğu için kitap yoluyla, okumak yoluyla olmaz! Eğitimin içinde kitap olabilir ama, mutlaka bir eğiticinin olması şarttır ve öyle olmuştur.
Sonra bazı insanları öğretebilirsiniz, şunu oku, şunu ezberle filân diyebilirsiniz ama; fiilen göstererek şunu şöyle yap demek, çok yaygın bir eğitim tarzıdır. Usta-çırak yetiştirme usûlüdür. Gayet kolaydır. Görerek ve uygulamalıdır. Tasavvuf bunu yapıyor. Onun için, böyle olması şarttır.