“Nikâh konusunda, iki kişinin arasında senin hatırını koyman, şefaatlerin en faziletlilerindendir.” Neden?.. Çünkü, bizim dinimizde evlenmek ibadettir. Belki ilk duyanlar şaşıracaklar, şöyle bir başlarını kaldıracaklar, gözlerini açacaklar. Evlenmek ibadettir ve çok sevaplıdır. Devamlı olarak insanın sevaplarının artması vesilesidir. Ve toplumda evlenmek, yuva kurmak çok önemli bir olaydır.

Aile; yuva, karı koca ve evlâtlardan meydana gelen toplum birimi, toplumun en küçük yapı taşı çok önemlidir. İslâm aileyi çok önde tutuyor. Ailenin kurulmasına, devamına, muhabbetle çalışmasına çok büyük değer veriyor.

Böyle olduğu zaman ne oluyor?.. Bir kere beyle hanım arasında iş birliği oluyor. Birisi kazancı sağlıyor; ötekisi ev işlerini, çocuk yetiştirmeyi sağlıyor. Allah kendilerine çocuk ihsan ediyor. O çocukların yetiştirilmesi, eğitilmesi, geliştirilmesi, terbiye edilmesi olayı oluyor. Bir hanım himaye edilmiş oluyor. Bir bey hanımına ve çocuklarına ömrü boyu iyilik yapmış oluyor. İnsanın evine kazanç getirmesi, yiyecek getirmesi; filelerle, paketlerle yiyecek, içecek, giyecek getirmesi, infakta bulunması, cihada sarf

edilen para gibi sevap...

Ayrıca kişi şahsen mutlu oluyor. Çünkü, insanın tabiatında ve birçok varlıkların tabiatında, böyle eşleriyle beraber olma arzusu kuvvetli bir arzudur. Ve bu arzu olmadığı, tatmin edilmediği zaman, meşru yollardan yerine getirilmediği zaman, kişiler çok mutsuz olurlar, çok bedbaht olurlar, perişan olurlar, rûhî bunalımlara düşerler. Onun için insanın rûhen sağlıklı olmasının şartı da evlilik, mutlu olmasının da şartı evlilik... Hàsılı bekârlık değil, evlilik sultanlıktır.

Sonra da çok kârlıdır. Dînî bakımdan kârlıdır; ibadetlerinin sevabı artıyor, kalbi tertemiz oluyor, aklı rahatlıyor. İşi düzene giriyor, yaşamı düzene giriyor, rahatı, konforu artıyor. Ondan sonra da Allah, kendisine çocuk veriyor, çoluk çocuğundan dolayı bereket veriyor.

b. Şehvetleri Terk Etmek

24. 05. 1996 - AKRA -

İnsanın kendisinin duygularına kendisi tarafından fren yapılması... Bu İslâm’ın ortaya koyduğu çok önemli bir eğitimdir. İslâm’da insanın kendisi çirkin şeyler istediği halde, kendisinin onu engellemesi, çalışması vardır. İnsan bunu öğrenmek zorunda... Biz buna, nefis terbiyesi diyoruz.

İnsan nefsini terbiye ediyor, canı çok istediği halde yapmıyor. Duyuyorum ben, köpekleri eğitiyorlar. Köpeğin karşısına av hayvanını koyuyor, köpek av hayvanını yeyince, onun sahibi, mürebbisi, yetiştiricisi onu döğüyor. “Yemeyeceksin! Avı avladığın zaman şöyle tutacaksın ağzınla, getireceksin, sahibine bırakacaksın!” diyor. Yerse, dövüyor. Köpek dayağı yiye yiye, avlanmış olan, vurulmuş olan hayvanı çalıların arasından bulup, yemeden getirmeyi öğreniyor.

İşte bu nedir?.. Köpeğin şehvetine, yeme iştihasına hakim olmasıdır. Köpekte bile bir irade gelişiyor. Nerden gelişiyor?.. Dayak yemekten gelişiyor, cezadan gelişiyor.

İşte insanların da gayr-i meşrû olan isteklerine, şiddetli arzularına karşı, kendi kendisini frenlemesi lâzım! “Yapmamam lâzım!” deyip, yapmaması lâzım!

Bir para görüyor, sahibi orada değil. Elini uzatsa alsa, cebine koysa; tamam... Lavabonun aynasının önünde yüzük buluyor, saat buluyor. Cebine koysa, çıksa gitse; kimse bilmez ama, başkasının malı olan bir şeyi almış olacak, hırsızlık olacak. Almıyor.

Çeşitli misalleri siz de düşünebilirsiniz. İnsanın canı para ister, eğlence ister, keyif ister, uyku ister... Çıkıp da, “Yar bana bir eğlence!.. Yar bana bir eğlence!..” dediği gibi Karagöz’ün, herkesin aklında bir eğlence fikri vardır.

Cumartesi pazar nereye gidelim?.. Bu yaz nerede eğlenelim?.. O eğlencelerin sınırları var. Meşrû sınırı var, gayr-i meşrû tarafları var, çizginin öbür tarafı var, aşırısı var. İşte onları, aşırıları, cehennemden korkan yapmayacak.

“—Efendim, ben cehennemden korkuyorum...”

E o zaman, niye günahları işlemeğe devam ediyorsun?..

Tabii, günahların bir kısmı da şöyledir: Meselâ; Allah-u Teàlâ Hazretleri bize, kendisiyle ilgimizi bütün gün boyunca canlı

d. Evliliğin Önemi

19. 07. 1996 - AKRA -

بِذَاتِ الدِّينِ، تَرِبَتْ يَدَاكَ (خ. م. د. ن. ه. حب. عن أبي هريرة)

RE. 258/11 (Tünkehu’l-mer’etü li-erbain) “Kadın, şu dört şeyi için nikâhlanır: (Li-mâlihâ) Malı için, (ve li-hasebihâ) asaleti için, (ve li-cemâlihâ) güzelliği için, (ve li-dînihâ) ve dini için. (Fa’zfer bizâti’d-dîn, teribet yedâke) İki eli toprak olası, sen din sahibine bak!” Yâni, “Dindar olan bir kimseyi arayın! Zenginliğine değil, asaletine değil, soyluluğuna, ailesine değil, parasına, puluna değil, kendi güzelliğine değil, asıl ahlâkının güzelliğine rağbet edin!” buyuruyor.

Tabii esas o olması lâzım!..

Ama bu hadis-i şeriflerde görüyoruz ki, evlilik çok sevaplı. Onu da o sahabi bildiği için, yataktayken kalkamayacağını bildiği halde, “Miras benden sonra o yeni gelene de taksim olunur.” filan diye de tabii maddî hesaplar da yapmıyor. Şimdi en çok onu yapıyorlar.

Aileden birisi vefat ediyor; çocuklar, geride kalan babasıysa babasının, annesiyse annesinin evlenmesine mâni oluyorlar.

“—Evlenme!..”

“—Neden?..”

“—E miras taksim olunacak...”

Böyle şey olur mu?.. Yâni bakın, Allah evlileri sevdiğinden, evlilere çok sevap verdiğinden, o cennetlik olan sahabi, “Aman beni evlendirin!” diyor. Biraz sonra öleceğini bildiği halde. Yâni, nikâhlı bir insan sıfatıyla, dul değil de, eşi olan bir insan sıfatıyla ahirete göçmek istediğini beyan ediyor.

Bu neden?.. Evlilik çok sevaplı bir şey, muazzam bir sevap kazanma vesilesi... İşte, demin okuduğum hadis-i şerif gibi, evliliğin ne kadar sevap olduğunu, Allah tarafından ne kadar sevildiğini; evlenen karı kocanın ne kadar sevaplı işler yaptıklarını, ne kadar sevap kazandıklarını; çocukları olursa ne kadar sevap kazandıklarını, çocuklara baktılar mı ne kadar sevap kazandıklarını; beyi dışarıda çalışıp eve erzak getirdiği zaman, ne kadar sevap kazandığını anlatan pek çok hadis-i şerifler var...

Hazineden Pırıltılar

Prof. Dr. M. Es’ad COŞAN

HAZİNEDEN PIRILTILAR

3 CUMA SOHBETLERİ

12. 04. 1996 - 20. 12. 1996

Hazırlayan:

Dr. Metin ERKAYA

17. SÀLİHLERİN ANILMASI

02. 08. 1996 - ANTALYA -

17. SÀLİHLERİN ANILMASI

Es-selâmü aleyküm ve rahmetu’llàhi ve berekâtühû!..

Aziz ve sevgili Akra dinleyicileri! Size bu sefer Torosların çok şirin bir beldesinden, Cevizli’den sesleniyorum.

Cevizli kasabası, Akseki’nin kuzeyinde ve mübarek bir belde olan Seydişehir civarında bir şirin kasaba… Bizi buraya bazı merasimler için çağırdılar. Burada Fatih Sultan Muhammed Han zamanında yaşamış, Sarı Şeyh Hüseyin Efendi isminde bir mübarek zât, bir gàzi ve şehid var; onun hatırasına beldenin kadirbilir ahalisi her sene merasimler yapıyor. Bu merasimler münasebetiyle bu güzel beldedeyiz.

Bu arada size bu güzellikleri biraz anlatmak istiyorum: Torosların güzellikleri tariflere sığmaz. İstanbul’daki, Ankara’daki kardeşlerime tavsiye ederim, bu güzel yerleri görmelerini... Her taraf yemyeşil çam ormanları, muhteşem heybetli dağlarla çevrili, çok güzel bir beldedeyiz.

Beldenin ahalisi ecdadının örfünü, adetini devam ettirmek için bu merasimi yapıyor ve o Sarı Şeyh Hüseyin Efendi’nin kabrini yaptırmışlar. Çok güzel, yüksek bir tepe... Üç tarafı son derece derin, böyle muhteşem bir manzara... Bir tarafı dağa yaslanmış durumda, balkon gibi. Orada kapalı, gölgeli bir alan meydana getirmişler. Orada hayır yapıyorlar, etli bulgur pilavı, ayran dağıtıyorlar. Kur’an-ı Kerim yarışması yapıyorlar.

Bizi de bu münasebetle çağırmışlardı. Biz de seve seve geldik. Çünkü bizim amaçlarımızdan birisi, yaptığımız çalışmalardaki amaçlardan bir tanesi, sevgili dinleyiciler, halkımızın mefâhirini, yâni iftihar ettiği eski mazisine ait güzellikleri, değerleri hatırlaması ve yaşatması ve bunları geliştirmesi.

Bursalı Mehmed Tàhir Bey,⁸⁷ eski Bursa meb’usudur. Osmanlı Müellifleri diye çok kıymetli bir eser yazmıştır. Onun kitabının

⁸⁷ Bursalı Mehmed Tàhir (1861-1925): Ülkemizde biyografi ve bibliyografya çalışmalarının öncülerindendir, O, zengin bir bibliyografyanın, araştırmacıların işini kolaylaştırıp mükemmel eserlerin yazılmasına yardımcı olacağını, bu araştırmalar sonucunda Türklerin insanlık tarihine katkılarının eksiksiz olarak

18. RASÛLÜLLAH’I HATIRLAMAK

09. 08. 1996 - Ilgaz / Çankırı -

18. RASÛLÜLLAH’I HATIRLAMAK

Es-selâmü aleyküm ve rahmetu’llàhi ve berekâtühû!..

Aziz ve sevgili Akra dinleyicileri, cumanız mübarek olsun... Sabahlarınız hayrolsun...

Sizi Ilgaz Dağları’ndan, böyle kayak merkezi olarak yapılmış olan çok güzel bir yöreden; her tarafa baktığınız zaman, kartpostal manzarası gibi çamlarla, çok yüksek tepelerle süslenmiş, çok güzel bir yerden arıyorum. Aile eğitim toplantısı münasebetiyle burada bulunuyoruz. Teknik Eğitimci Ankara’daki dernek mensubu kardeşlerimiz, Türkiye’nin her yerinden çağırdıkları aileleri eğitim münasebetiyle burada toplanmışlar. Beni de konuşmaya çağırdılar. Çok güzel bir yer. Çamları çok güzel, havası çok güzel... Kırmızı ve karaçamlardan, çok kıymetli çamlardan müteşekkil... Allah nazardan saklasın, korusun... Bir güzel yöredeyiz.

Ilgaz’ı eskiden beri severim, ahalisini de severim. Sevgili dinleyiciler, böyle konuşmalarımızda biraz çevreyi anlatmaktan zevk duyuyorum. Galiba siz de dinlemekten zevk duyuyorsunuz. Böyle bir vaazdan öteye, daha canlı birtakım haberlerle dolu oluyor gàliba konuşma...

Burada bu güzel çamları görünce, tabii orman yangınlarını düşünmemek mümkün değil, üzülmemek mümkün değil. Bilhassa bizim güzel Ege’mizdeki büyük orman yangınlarını, geçtiğimiz senelerde Gelibolu yarımadamızdaki çok müthiş yangını hatırlarsınız. Yâni, ben fevkalâde hassasım ormanları koruma konusunda...

Burada yerli arkadaşlarımızdan, burada oturan, yöreyi tanıyan, halkın adetini bilen arkadaşlarımızdan bir şey duyunca, bunu söylemenin bir vazife olduğunu; bu çamlara karşı, bu manzaralara karşı, Ilgaz Dağları’na karşı bir görev olduğunu düşündüm. Burada bir adet varmış: Köylüler, yerliler ateş yakarlarsa, ateşi söndürmezlermiş. Ateşi söndürmek, sanki uğursuzluk sayılırmış. Ateşi söndürmek törelerinde yokmuş.

20. İLİM ÖĞRENMENİN FAZÎLETİ

23. 08. 1996 - Bolu -

20. İLİM ÖĞRENMENİN FAZÎLETİ

Es-selâmü aleyküm ve rahmetu’llàhi ve berekâtühû!..

Aziz ve sevgili Akra dinleyicileri!

Allah-u Teàlâ Hazretleri iki cihanın hayırlarına, mutluluklarına sizleri ve cümle Ümmet-i Muhammed’i, bizleri lütfuyla, keremiyle erdirsin...

Hafta içinde çeşitli sebeplerle Anadolu’da seyahatlerimiz oluyor, biliyorsunuz. Yurt içi, yurt dışı seyahatlerimiz de olduğunu biliyorsunuz. Ben de bulunduğum yerden, nerede olduğumu bildirerek size konuşmamı yapıyorum. Bu cuma konuşmamı Bolu’dan yapıyorum. Halkımızla iç içe, onların arasında, köylerini, yaylalarını görerek gezmiş ve bilgimizi arttırmış oluyoruz.

Çünkü, hadis-i şeriflerde bildirildiğine göre:¹⁰¹

وَمَا الْتَقَى الْمُؤْمِنَانِ، قَطُّ إِلاَّ أَفَادَ اللهُ أَحَدُهُمَا مِنْ صَاحِبِهِ خَيْرًا

(Ve me’lteka’l-mü’minâni, kattu illâ efâda’llàhu ehadühümâ min sàhibihî hayrâ) “İki müslüman birbiriyle karşılaşırsa, Allah mutlaka birinden ötekisini faydalandırır.” Yâni, ille bilgili olan ötekisine bir şey öğretir diye bir şey yok, herkes birbirinden bir istifade ediyor, karşılıklı çeşitli istifadeler oluyor. Bazen küçük bir çocuktan insan neler öğrenir. Bazen bir küçük olaydan neler öğrenir. Bazen Allah’ın yarattığı bir mahlûkun, bir hayvanın davranışı bile neler gösterir insana, neler öğrenebilir.

Evet, Bolu’nun güzel yaylalarını, çamlık, temiz havalı yerlerini görünce, ecdadımızı hayır duayla andım, dualar eyledim. Allah râzı olsun... Onlar geldiler, bu diyarlara İslâm’ı getirdiler. Hem bu diyarların insanlarını mutlu ve bahtiyar eylediler; çünkü İslâm’la tanıştırmak, İslâm’ı öğretmek, İslâm’ı getirmek çok güzel... Hem de, kendileri aziz ve bahtiyar oldular. Ne güzel ömür geçirmişler,

¹⁰¹ Irakî, Tahrîc-i Ehàdîs-i İhyâ, c.IV, s.250, no:1750.

22. BAZI ZİKİRLER VE TAVSİYELER

06. 09. 1996 - AKRA -

22. BAZI ZİKİRLER VE TAVSİYELER

Es-selâmü aleyküm ve rahmetu’llàhi ve berekâtühû!..

Aziz ve sevgili Akra dinleyicileri!

Cumanız mübarek olsun... Bu güzel günün feyizlerinden, bere- ketinden, mübarekliğinden tam istifade etmeyi Allah cümlenize nasîb eylesin... Sevdiği kul eylesin... Sevdiği işleri yapmayı nasib eylesin... Dünyada ahirette aziz ve bahtiyar eylesin...

İbn-i Asâkir ve Taberânî Ebû Hüreyre RA’dan rivayet eylemişler ki, Peygamber SAS Efendimiz şöyle buyuruyor... Teberrüken, hadis-i şerifin Arapça mübarek metnini okuyacağım:¹¹¹

مَنْ أَلْبَسَهُ اللهُ نِعْمَةً فَـلْـيُكْثِرْ مِنَ الْحَمْدِ ِللهِ، وَ مَنْ كَــثُرَتْ هُمُومَُهُ

فَلْيَسْتَغْفِرِ اللهَ؛ وَمَنْ أَبْطَأَ عَلَيْهِ رِزْقُهُ فَلْيُكْثِرْ مِنْ قَوْلِ لاَ حَوْلَ وَلاَ

قُوَّةَ إِلاَّ بِاللهِ؛ وَمَنْ نَزَلَ مَعَ قَوْمٍ، فَلاَ يَصُمْ إِلاَّ بِإِذْنِـهِمْ؛ وَمَنْ دَخَلَ

دَارَ قـَوْمٍ فَلْيَجْلـِسْ حَيْثُ أَمَرَهُ، فَإِنَّ الْـقَوْمَ أَعْلَمُ بِعَوْدَةِ دَارِهِمِ؛ وَإِنَّ

مِنَ الذَّنْبِ الْمَسْخُوطِ بِهِ عَلٰى صَاحِبِهِ الْحِقْدَ وَالْحَسَدَ، وَالْكَسَلَ

فِي الْعِبَادَةِ، وَالضَّـنْكَ فِي الْمَعِيشَةِ (طس. كر. عن أبي هريرة)

RE. 409/9 (Men elbesehu’llàhu ni’meten felyüksir mine’l-hamdi li’llâh, ve men kesüret hümûmuhû felyestağfiri’llâh, ve men ebtaa

¹¹¹ Taberânî, Mu’cemü’l-Evsat, c.VI, s.333, no:6555; Taberânî, Mu’cemü’s- Sağîr, c.II, s.165, no:965; İbn-i Asâkir, Târih-i Dimaşk, c.XXXXVII, s.58; Ebû Hüreyre RA’dan.

Kenzü’l-Ummâl, c.15, s.1376, no:43612; Mecmaü’z-Zevâid, c.VIII, s.326,

no:13626; Câmiü’l-Ehàdîs, c.XX, s.65, no:21518.

24. MÜSLÜMANI SEVİNDİRMEK

04. 10. 1996 - Ankara -

24. MÜSLÜMANI SEVİNDİRMEK

Es-selâmü aleyküm ve rahmetu’llàhi ve berekâtühû!..

Aziz ve sevgili Akra dinleyicileri!

Cumanız mübarek olsun... Gününüz hayırlı olsun, ömrünüz uzun olsun, ameliniz makbul olsun... Allah’ın rahmetine erin, iki cihanda aziz olun!..

Size Ankara’dan sesleniyorum.

“—Ankara’da ne işiniz var?” diyebilirsiniz.

Bizim Ankaralı hanımlar hanım derneği —Allah razı olsun— çok çalışkan bir dernek. Hizmetlerine bir hizmet daha eklemişler, hanımlara yönelik bedenî, sıhhî bir hizmet birimi kurmuşlar, onun açılışı için buradaydık. Bir de bizim camiamızın Sitâre isimli elbise yapma atölyeleri ve tesisleri var, onun meseleleriyle ilgilendik. İnşâallah size elbiseler, tişörtler, gençlere üstünde İskenderpaşa yazılı, şirketlerimizin isimleri yazılı tişörtler; hanımlara, beylere giyecekler yapacaklar. Onlar için buradaydık. Bu işin reklam faslı...

29. KÂBE’NİN TAMİRİ

08. 11. 1996 - Mekke -

29. KÂBE’NİN TAMİRİ

Es-selâmü aleyküm ve rahmetu’llàhi ve berekâtühû!..

Aziz ve sevgili Akra dinleyicileri!..

Size bugün, bu cuma günü Mekke-i Mükerreme’den hitab etmekle çok mutluyum, bahtiyarım. El-hamdü lillâh, umre için arkadaşlarla bir grup halinde buraya gelinmiş bulunuyor. Şimdi buradayız. Onun için biraz Mekke-i Mükerreme’yle ilgili, Mescid-i Haram’la ilgili bilgiler sunmak istiyorum sevgili dinleyicilerime...

Tabii Türkiye’de artık kasım ayının ortaları. Şarkı ile garbı arasında, kuzeyi ile güneyi arasında farklar var ama, kışın içinde... Fakat burada öyle değil, burada güneşlik. Hatta kurak bir mevsim, yâni yağış da yok. İki gün önce sabah namazından sonra salât-ı istiskà, yâni yağmur dileme duası yapıldı. İmam Efendi hutbe okudu:

“—İşte bu yağmurların kesilmesi, zekâtın verilmemesindendir, insanların günaha dalmasındandır. Bakın büyük bir kuraklık var, tevbe edelim, Allah-u Teàlâ Hazretleri’nin yoluna dönelim! Allah- u Teàlâ Hazretleri böyle yolunda yürüyen kullara semâdan bardaktan boşanırcasına bereket, yağmur indirir.” diye böyle hutbe îrad eyledi.

Böylece Kâbe-i Müşerrefe’nin karşısında, Mescid-i Haram’da, arkadaşlarımıza, umre yapan kardeşlerimize, bu sırada burada bulunan kardeşlerimize, bir yağmur için cemaatle namaz kılma nasib oldu. Sabah namazından sonra işrak vaktinde böyle bir namaz kıldık. Onu bir bilgi olarak sunuyorum. Yâni buralarda hava biraz güneşli ve yağışsız ve suya ihtiyaç fazla durumda imiş. Hava durumu böyle...

Mescid-i Haram’a gelince, Mescid-i Haram’da çok görülmemiş bir durumla karşı karşıyayız. Kâbe-i Müşerrefe’nin etrafı bembeyaz paravana ile, yâni tahtalarla —artık tahta mıdır malzemesi bilmiyorum, maden midir— şöyle çepeçevre etrafı kapanmış, Kâbe görünmüyor. Bazen Hacer-i Esved’in olduğu kısım şöyle iki metre yükseklik, üç metre genişlik. Oradan Kâbe-i Müşerrefe’nin o mâlûm duvarlarını görüyoruz. Esmer taşlarını,