Son nefeste imanlı gitmek, ömrümüzde “Lâ ilâhe illa’llah, muhammeden rasûlü’llah” dememize mi bağlı, yoksa son nefeste demekle mi olur?

Şimdi muhterem kardeşlerim! Bir insan ömrü boyunca müslüman gibi yaşasa, yaşasa da, en son bir-iki saatinde kâfir olsa; küfür bütün amellerini hebâen mensûrâ eder, kâfir olarak gider. Bütün işler sonuna, akıbetine göre değerlendirilir. Kişinin en son durumu önemlidir.

Yâni —lâ teşbih ve lâ temsil— iki takım maç ediyor; birisi 85 puan almış, ötekisi 92 puan almış... Daha dur bakalım, maç devam ederken belli olmaz. Bir atak yapar, ötekisini geçebilir.

Ömür bitmedikçe, kötü durumda olanın üzülmesine lüzum yok; belki durumunu düzeltir, Allah’ın sevgili kulu olabilir. İyi durumda olanın da güvenmesine sebep yok; ayağı bir kayarsa, mahvolabilir. İşin sonu önemlidir. Onun için, en son nefesimiz şu dudaklarımızdan çıkıp da ruhumuzu teslim edinceye kadar, Allah’ın yolunda gitmeye gayret edeceğiz. En son nefese göredir itibar... En son nefesteki durumuna göredir.

Yalnız, en son nefes derken iki şeyi istisnâ etmek lâzım:

Birincisi: Hâlet-i ye’s denilen, gözden perdeler kaldırıldıktan sonra olan uyanışın kıymeti yoktur. Asıl ayıkken olan imanın kıymeti vardır. Ötekisinin kıymeti olmadığına dair ayetler vardır; bu bir...

İkinci söyleyeceğim nokta: Ömrü boyunca insan neye gayret ederse, son nefesini Allah ona göre lütfeder. Bir de o durum var.

Bu da şu hadis-i şeriften çıkıyor:

تَمُوتُونَ كَمَا تَعِيشُونَ

(Temûtûn, kemâ taîşûn) “Nasıl yaşarsanız, o yaşayışınıza uygun bir şekilde ölürsünüz!” buyruluyor.

Onun için ayıkken, aklı başındayken, mantığı muhakemesi çalışıyorken insanın, Allah’ın istediği kul olmağa gayret etmesi ve öyle yaşaması lâzım!

“—Ama Hocam, bazılarını görüyoruz, iyi gibi yaşıyor da sû-i hâtime ile, kötü son ile gidiyor?”

Onun içi bozuktur da, yine yaşantısına uygun olarak öyle gidiyordur. Yâni, içinde bir bozukluk vardır da ondandır.

O bakımdan dışa değil, kalbinize önem vereceksiniz. İçinizin, imanınızın sağlam olmasına, kalbinizin pâk olmasına dikkat edeceksiniz. Allah yolunda çalışacaksınız. Zikirde devam edeceksiniz, ibadette devam edeceksiniz, Koşturacaksınız, koşturacaksınız, son nefese kadar çalışacaksınız. Allah, bu çalışmanıza uygun olarak, size güzel sonuç nasib eder.