Gıybet için ne tavsiye edersiniz?
Gıybet konusunda benim bir şey söylememe lüzum yok. Gıybet haramdır. Bir kişinin aleyhinde onun arkasından konuşulmaz. Konuşmayacaksınız. Haklı olduğu halde konuşmayacak. Yani o insanın kusuru olduğu halde konuşulmayacak.
Ama —belki bunu soran öğretmen, bu kadar sözü biliyordur— eğer fâsık-ı mücâhir ise, yani fısk u fücûrunu utanmadan, arlanmadan âşikâre söylüyorsa, o zaman onun kusurunu söylemek gerekir.
Neden? Âşikâre çalışarak zarar veriyor. Onun için, zararını engellemek için âşikâre konuşulur.
Ne dedik “O falanca kadın” filan dedik, niye?
Âşikâre suçu söyledi.
“—Falanca doçent” dedik, niye?
Âşikâre söyledi. Yanlışlığı söyledi. Düzeltme çalışması yapmak gerekiyor. O zaman gerekir.
O zaman o yapmasaydı, fâsık-ı mücâhir olmasaydı, fısk u fücûrunu, günahını âşikâre yapmasaydı. Âşikâre yapınca zararını engellemek için söylenir.
Aksi takdirde söylenmez. Özel toplantıda falancanın kusuru söylenmez.
Peygamber SAS Efendimiz diyor ki:[41]
إِذَا وُقِعَ فِي الرَّجُلِ وَأَنْتَ فِي مَلإٍ، فَكُنْ لِلرَّجُلِ نَاصِرًا، ولِلْقَوْمِ زَاجِرًا
أَوْ قُمْ عَنْهُمْ (ابن أبي الدنيا في ذم الغيبة عن أنس)
ME. 132 (İzâ vukıa fi’r-racüli ve ente fî melein) “Sen bir cemaat içinde bulunurken, bir kimse hakkında gıybet edildiğini görürsen, (fekün li’r-racüli nâsıran) o kimse için yardımcı ol! (Ve li’l-kavmi zâciren) Cemaatı da ondan men etmeye çalış! Gıybet edenlerin karşısına çık, onları sustur! (Ev kum anhüm) Eğer onları engelleyemiyorsan, oradan kalk git!”
Böyle yapılır. Normal olarak gıybet yapılmayacak.
[41] İbn-i Ebi’d-Dünyâ, Zemmü’l-Gıybeh, c.I, s.112, no:103; Enes ibn-i Mâlik RA’dan.
Kenzü’l-Ummâl, c.III, s.586, no:8028; Câmiü’l-Ehàdîs, c.IV, s.141, no:2956.