Derste bize verilen zikirlerin hepsi hafî olarak mı çekilecek? Hafî zikri kısaca tarif eder misiniz?


İnsan seccâdesine oturunca zikri istediği şekilde çekebilir. Zikri cehrî olarak çektiği zaman tesiri, şevki daha çok olur. Böyle âşikâre, yüksek sesle “Lâ ilâhe illa’llah...” “Allah...” derse, buna zikr-i cehrî derler. Fısıltı tarzında olursa, buna zikr-i hafî derler. Fısıltı tarzında da olabilir. Ev halkını ayağa kaldırmaktansa, sessizce yapmak daha uygun olabilir.

Bir de zikr-i kalbî vardır. Zikr-i kalbî, fısıltı ile de değil de, hiç dil dudak kıpırdatmadan, hiç belli etmeden kalbinden “Allah...” demektir. En sevaplısı budur. Yolda, işte, gecede, gündüzde, otururken, kalkarken, yürürken öyle zikretmek... En güzeli odur. Sevabı onun en çoktur. Kalbî olan zikir, âşikâre yapılan zikirden yetmiş kat daha sevaplıdır.

O bakımdan mümkünse onu yapsın. Değilse fısıltıyla yapsın. Şartlara göre, duruma göre... İsterse, ev de serbestse, kendisindeki aşk ve şevk galib gelmişse, o zaman zikr-i cehrî yapsın. Serbest, bir mahzuru yok...

Prof. Dr. Mahmud Es’ad COŞAN

Benzer Sorular

Kaynağa git

Önceki soru:

Zikirde sayı artışı nasıl olur?

Sonraki soru:

Zikirleri yürürken, otobüste iken yapabilir miyiz?
Tasavvufî vazifelerin yerine gelmesinde günün başlangıcı ve bitişini izah eder misiniz?
Zikirde beyaz örtmek, beyaz giymek var mıdır?
Hocasının verdiği dersi yaptıktan sonra hadis-i şeriflerde tavsiye edilen bazı dua ve tesbihlerle meşgul olabilir mi?
Zikirlerimizi kerahat vaktinde ve fasılalı olarak yapmakta sakınca var mıdır?
Bazı zikir meclislerinde zikir esnasında ilâhi söyleniyor, uygun mu? Uygun ise ilâhili zikir mi daha evlâdır, ilâhisiz mi? İlâhili zikirden daha çok hoşlanmak bir kusur mudur, ya da hoşlanmakta bir kusur var mıdır?
“Lâ mevcûde illa’llah” diye zikredenler küfre girmezler mi? Bu zikri yapanlar, mahlûkatı reddedip, Allah’ın mahlûkatı yoktan var ettiğini reddedip, mahlûkatı Allah’tan bir parça olarak mı kabul ediyorlar. Bu durum ehl-i sünnet itikadına ters değil mi? Yoksa bunu diyenler başka bir mânâ mı kasdediyorlar? Şüpheye düştüm, açıklar mısınız?
Bazen rabıtada, bazen de zikir esnasında vücudumun şiştiğini, genişlediğini hissediyorum?
Sesli zikirde zikrin şevkinden elleri birbirine vurmanın, sesi yükseltmenin, baş ve vücut ile çeşitli hareketler yapmanın mahzuru var mıdır?
Görev yapmış olduğum yerde Kâdirî olan bir cemaat var. Onların cehrî zikirlerine katılabilir miyim? “Cehrî zikir yapanın Nakşîliği düşer.” diye bir anlayış var, doğru mu?