Efendisi var, ona hizmet ediyor, hizmet etmekle vazifeli ama mü’min; namazını kılıyor, orucunu tutuyor, tesbihini çekiyor. Rızasını alarak yapmak için her şeyi efendisine sorarmış;

“—Efendim, nasıl yapayım? Şöyle mi olsun, böyle mi olsun?”

Çünkü her ikisini birden yapana çok büyük mükâfatlar vaat edilmiş.

“—Efendim, ekmek yapılacak ne yapayım?”

“—Fırını yak!” “—Fırını yaktım efendim, ne yapayım?”

“—Ekmeği içine at.”

“—Ekmeği içine attım efendim, ne yapayım?”

Böyle iki de bir de sorunca efendi kızmış;

“—Gir içine be adam!” demiş.

Fırını yaktı ya, “gir içine” demiş. Pırıl pırıl, altın gibi kalbi var kölenin...

Biraz sonra bakmış, köle ortalıkta yok.

“—Yahu, bu ekmekleri yakacak, ne oldu acaba, ortalıkta da görünmüyor.” demiş.

Gitmiş aşağıya; şöyle eğilmiş, fırının içine bir de bakmış ki köle içeride; girmiş, bağdaş kurmuş oturmuş, tesbih çekip duruyor. Allah; İbrahim AS’ı Nemrut’un yaktığı ateşte yakmadı, bu sevgili kulunu da fırında yakmamış. Fırına girmiş, mâsum mâsum orada tesbih çekip duruyor. Allah her şeye kàdir... İster bir sembolik hikâye olsun, isterse hakikaten olmuş olsun; çok güzel! Demek ki Allah, sevgili kulu oldu mu, köleyi de sevebiliyor. Sevgili kulu oldu mu komutanı da sever.

Belh şehrinin Sultanı İbrahim ibn-i Edhem’i de sevmiş, ona önceden mânevî bir işaret göndermiş, intebih intebih, intebih intebih, uyan uyan, uyan uyan kendine gel, kendine gel; kendine getirmiş.

جَذْبَةٌ مِنْ جَذَبَاتِ الرََّحْمَنِ ، خَيْرٌ مِنْ عِبَادَةِ الثَّ قَلَيْنِ .

(Cezbetün min cezebâti’r-rahmân, hayrun min ibâdeti’s- sakaleyn) “Allah’ın bir lütfunun tecelli edip de insanı onun yoluna çekmesi, insanların ve cinlerin tümünün yaptığı amellerden daha

a. Her Eklem İçin Bir Sadaka

29. 05. 1988 - İskenderpaşa Camii -

taraftan da harp ederken de, “Allah… Allah…” diye zikrederek harp etmişler. İbret almamız lâzım.

Bir zamanını boş geçirmemişler. Büyüklerimizden bir tanesi diyor ki: “—Her nefes kaçan bir hazinedir.” “—Kaçan bir liradır. Kaçan bir dolardır, bir marktır.” demiyor.

Onlar nefeslerini öyle değerlendirmişler. Bu ölümlü dünyada, Allah’ın rızasını kazanmak için ne yapmak gerekirse yapmışlar.

İnsanın felaketine sebep olan yanlış işi yapmak isterler mi? Hiç istemezler.

En garantili işi ölçmüşler biçmişler, tarafeyni dinlemişler, herkesin sözünü tezini güzelce anlamışlar. Takvâya en uygun yolu seçmişler. Ben kitapları okudukça, derinleştikçe onu öyle görüyorum, hayran kalıyorum. Cümle cihan hayran zaten.

“—Osmanlı!” deyince akan sular duruyor.

“Osmanlı!” deyince, milyonlarca insan; tulumbacısı da var, itfaiyecisi de var, kahvehanede çubuk tüttüreni de var. “Osmanlı” dediğimiz böyle kaliteli, numune, tahsil terbiye görmüş bir şey.

Bugün de “Türk” dediğimiz zaman, “Türkiyeli” dediğimiz zaman, gidip de batakhaneden, çok müstesna kıyıdan köşeden, bir numune almayız, genel görünümü itibariyle;

“—Türkler merttir, Türkler cömerttir.” deriz.

Ama içinde cimri yok mu? Var.

Genel hüküm olarak bu böyle. Dedelerimiz, El-hamdü li’llâh, İslâm’ı güzel öğrendikleri gibi hayatlarına da güzel tatbik etmişler. Bizi de güzel yetiştirmişler. Allah razı olsun.

Dedelerimizi anlayabilmek büyük bir nimettir. Büyük bir ilimdir. Çok derin ilim sahibi olmak lazım! Aleyhte konuşmak kolay ama bir insanın haklılığını haksızlığını anlamak, hüküm vermek, hâkimlik yapmak, kadılık yapmak kolay değil. Hele doğruyu bulmak hiç kolay değil. Demek ki, Duhà namazını tavsiye etmelerinin delili buymuş. Muhterem kardeşlerim! Duhà namazını kılacağız. Duhà

namazı, kuşluk namazı demek. Güneş doğduktan, yükseldikten, etrafı ışıttıktan, ısıttıktan, aydınlattıktan sonra kılınan bir namaz...

a. Kâfire Kabrinde Yılanların Musallat Edilmesi

22. 05. 1988 - İskenderpaşa Camii -

Kur’an-ı Kerîm ki Allah’ın kitabıdır. Peygamber Efendimiz ki Allah’ın hak peygamberidir; Hz. Mûsa’nın, Hz. İsâ’nın geleceğini müjdelediği mübarek insandır. Ve Hz. İsâ’yı, Hz. Mûsa’yı, Hz. İbrâhim’i tasdik etmiştir. Onların hak peygamber olduğunu tescil etmiştir. Bu Kur’an ve bu Peygamber bildiriyor ki, ahirette kâfire büyük azap var.

Zerre kadar şuuru, aklı, mantığı, imanı, âhiret duygusu, rûhânî hayatı olan bir insan, bir Âdemoğlu, Hz. Âdem’den hemcinsimiz olan, yeryüzünde yaşayan iki ayaklı şu mahlukâttan zerre kadar aklı olan bir mahlûk, bu tehlike karşısında küfürde inat etmez. Küfürde bir saniye kalmaz. Gözyaşları içinde imana gelir. Küfür hayatında yaptıklarından pişmanlığını Allah-u Teàlâ Hazretlerine arz eder. Bundan sonraki ömründe rızasını kazanmaya gayret eder. Aklı varsa, zerre kadar şuuru varsa, zerre kadar kendisini korumak, menfaatini kollamak fikrine sahip ise böyle yapar.

Çünkü burada inat uğruna, bir futbol takımı tutar gibi, bir renk seçer gibi, bir mobilya, bir eşya tercih eder gibi din seçilir mi? Din oyuncak mı? İman çarşıda, pazarda, vitrinlerde dizilmiş olan çeşitli

b. Sözü Kısa Tut!

04. 12. 1988 - İskenderpaşa Camii -

Meselâ, biz burada bu dersimize başlamadan önce ne diyoruz?

Hamd ediyoruz, salât ü selam getiriyoruz, dua ettikten sonra (emmâ ba’du) diyoruz, ondan sonra başlıyoruz hadîs-i şerife… İşte buna hutbe-i kelâm derler, yani sözün giriş kısmı, hutbesi demektir.

Bir de minbere çıkıp da yapılan uzun konuşma vardır, ona da hutbe derler. Tabii onun da çok uzun olmaması, onun da özlü olması lazım. Ve onun da çok iyi hazırlanması lazım. Çok dikkat etmeli. Yani hatiplerimiz imamlarımız bunun çok güzel bir fırsat olduğunu, İslâm’ın çok güzel bir ibadeti olduğunu bilmeli!

Cuma ibadeti İslâm’da çok güzel bir ibadet, şahane bir ibadet ki; haftada bir bütün o beldenin müslümanları bir yerde toplanıyor, emrinin altında gözünün önünde… Boş şeylerle onları oyalamamalı, canlı konuları hafta içinde not etmeli, önemli konulara temas etmeli, oraya gelenleri İslâmî bakımdan harekete geçirecek, şuurlandıracak ve oraya gelişlerinden onları istifade ettirecek konuşma yapmalı!

Tabii bu da özlü olmalı, çok uzun olmamalı. Çünkü uzun olduğu zaman kişi anlamaz, unutur, hatırında kalmaz. Bir de tatsız tuzsuz konular gediği zaman, o zaman daha da fena oluyor.

Geçenlerde bir yerde konuştuk. Bir müftü efendi de şikâyet etti. Bir yüksek şahsiyet de vardı, o da şikâyet etti. Hutbelerde anneler günü, babalar günü, orman haftası, bilmem ne haftası, falanca haftası, filanca haftası... Sen kendi dairende benim konularımı işliyor musun bir hafta da? Sen Orman Bakanlığı’nda benim dinî konularımı işliyor musun bir-iki hafta memurlarına? Sen Sağlık Bakanlığı’nda benim konularımı işliyor musun doktorlarına, memurlarına bir-iki hafta?

İşlemiyorsun. Ama gelip benden cemaate bunu söyle diye istiyorsun.

Benim burada cemaate söyleyeceğim mühim şeyler var. Sen onu, halk eğitimini yap kendin… Broşür dağıt, dispanser çalışması yap!

Öyle şeylerle hutbeler işgal ediliyor ki; “Ey cemaat-i müslimîn! Hutbemizin mevzuu şudur.” deyince millet başlıyor uyumaya. Hoşlanmıyor.

c. Peygamber Efendimiz’in Hassâsiyeti

04. 12. 1988 - İskenderpaşa Camii -

Ben şahsen bazılarından hoşlanmıyorum ve bu da tenkit mevzuu yapılıyor. Onun için hatiplerin canlı konuları işlemesi gerekiyor. Öyle ses getiren konular olmalı. Allah razı olsun bazı böyle hatip kardeşlerimi hatırlıyorum, güzel hazırlanırlar ve camileri tıklım tıklım dolar. En büyük camiye tayin edilmiş, cami tıklım tıklım dolar.

Neden? Millet nerede fayda varsa orayı biliyor ve buluyor. Faydalı şeyi istiyor, vaktini boş geçirmek istemiyor.

c. Peygamber Efendimiz’in Hassâsiyeti

Hz. Âişe Validemiz’den rivayet edilmiş bu üçüncü rivayet. Diyor ki Hz. Âişe anamız; Âişe-i Sıddîka RA, Hz. Ebû Bekir’in kızı ve müslümanların anası ve kadınların alimlerinden ve Peygamber Efendimiz’in mübarek zevcelerinden Âişe Anamız, Validemiz naklediyor ki:¹²⁷

كانَ إِذَا بَلَغَهُ عَنِ الرَّجُلِ شَيْءٌ، لَمْ يَقُلْ : مَا بَالُ فُلاَنٍ يَقُولُ؛ وَلٰكِنْ

يَقُولُ : مَا بَالُ أَقْوَامٍ يَقُولُونَ كَذَا وَكَذَا (د. عن عائشة)

RE. 528/7 (Kâne izâ beleğahû ani’r-racüli’ş-şey’ün, lem yekul: Mâ bâlü fulânin yekulü; velâkin yekùlü; Mâ bâlü akvâmin yekùlûne kezâ ve kezâ.)

(Kâne izâ beleğahû ani’r-racüli’ş-şey’ün) “Peygamber Efendimiz’e bir şey ulaştığı zaman; bir haber, birisinin yaptığı bir iş kendisine geldiği zaman; o işte hatalı, onu söylemesi lazım. Söyleyeceği zaman, (lem yekul: Mâ bâlü fulânin yekulü) ‘Filancaya ne oluyor? Bunu niye böyle söylüyor? Niye bu işi böyle yapıyor filanca?’ demezdi.

(Velâkin yekùlü) “Ne derdi? (Mâ bâlü akvâmin yekùlûne kezâ ve kezâ) ‘Bazı insanlar, bazı topluluklar niye şöyle şöyle diyorlar, niye

¹²⁷ Ebû Dâvud, Sünen, c.XII, s.409, no:4156; Beyhakî, Şuabü’l-İman, c.VI, s.265, no:8099; Tahâvî, Müşkilü’l-Âsâr, c.XIII, s.90, no:5137; Beyhakî, Âdâb, c.I, s.204, no:165; Hz. Aişe RA’dan.

Kenzü’l-Ummâl, c.VII, s.137, no:18383; Câmiü’s-Sağîr, c.II, s.183, no:6614.

Hadis Dersleri

Prof. Dr. M. Es’ad COŞAN

HADİS

DERSLERİ

13

Hazırlayan:

Dr. Metin ERKAYA

01. HAK YOL İSLÂM!

22. 05. 1988 - İskenderpaşa Camii -

01. HAK YOL İSLÂM!

Eùzü bi’llâhi mine’ş-şeytâni’r-racîm

Bismi’llâhi’r-rahmâni’r-rahîm.

El-hamdü lillâhi rabbi’l-àlemîn... Ve’s-salâtü ve’s-selâmü alâ seyyidinâ muhammedin ve âlihi ve sahbihi ecmaîn... Ve men tebiahû bi-ihsânin ilâ yevmi’d-dîn...

Emmâ ba’dü, fa’lemû eyyühe’l-ihvân ve eyyühe’l-müslimûn!.. Feinne efdale’l-kitâbi kitâbu’llàh, ve efdale’l-hedyi hedyü seyyidinâ muhammedin salla’llàhu aleyhi ve sellem... Ve şerre’l-umûri muhdesâtühâ, ve külle muhdesin bid’ah, ve külle bid’atin dalâleh, ve külle dalâletin ve sâhibehâ fi’n-nâr, ve bi’s-senedi’l-muttasıli ile’n-nebiyyi salla’llàhu aleyhi ve selleme ennehû kàl:

يُسَلَّطُ عَلَى الْكَافِرِ فِي قَبْرِهِ تِسْعَةٌ وَتِسْعُونَ تِنِّينًا، تَنْهَشُهُ وَتَلْدَغُهُ حَتَّى

تَقُومَ السَّاعَةُ، وَلَوْ أَنَّ تِنِّينًا مِنْهَا نَفَخَ فِي الأَرْضِ ، مَا أَنْبَتَتْ خَضْرَاءَ حم. ع. حب. ض. والدارمى، وعبد بن حميد عن أبى سعيد)

RE. 510/9 (Yüsalletu ale’l-kâfiri fî kabrihî tis’atün ve tis’ûne tinnînen, tenheşühû ve teldeguhû tekûme’s-sâ’atü, ve lev enne tinnînen minhâ nefeha fi’l-ardı, mâ enbetet hadrâe.) Sadaka rasûlü’llàh, fî mâ kàl, ev kemâ kàl.

Çok aziz ve muhterem cemaat-i müslimîn! Allah-u Teàlâ Hazretleri’nin selâmı, rahmeti ve bereketi, ihsanı ve ikramı dünyada ve ahirette üzerinize olsun… Rabbimiz Teàlâ Ramazan’da yapmış olduğunuz ibadet ve taatleri, hayrât ü hasenâtı kabul eylesin. Ramazan’dan sonra o güzel evsafı, o güzel hâlet-i rûhiyeyi devam ettirmeyi, kaybetmemeyi, rızası yolunda dâim olmayı, şükründe, zikrinde kàim olmayı nasib eylesin… Tekrar tekrar nice mübarek günlere, bayramlara ve bilhassa ahirette rızasını kazanıp cennetine girmek suretiyle en büyük bayrama ermeye Rabbimiz cümlenizi, cümlemizi nâil eylesin…

02. ALLAH’IN SEVDİĞİ AMELLER

29. 05. 1988 - İskenderpaşa Camii -

02. ALLAH’IN SEVDİĞİ AMELLER

Eùzü bi’llâhi mine’ş-şeytâni’r-racîm

Bi’smi’llâhi’r-rahmâni’r-rahîm.

El-hamdü li’llâhi rabbi’l-àlemîn... Alâ külli hâlin ve fî külli hîn… Ve’s-salâtü ve’s-selâmü alâ seyyidinâ ve senedinâ ve mededinâ muhammedini’l-mustafâ el-mahmudu’l-emîn… Ve âlihi ve sahbihi ecmaîn... Ve men tebiahû bi-ihsânin ilâ yevmi’d-dîn...

يُصْبِحُ عَلَى كُلِّ سُ لاَمَى مِنْ أَحَدِكُمْ، فِي كُلِّ يَوْمٍ صَدَقَةٌ؛ فَلَهُ بِكُلِّ

صَلاَةٍ صَدَقَةٌ، وَصِيَامٍ صَدَقَةٌ، وَحَجٍّ صَدَقَةٌ، وَتَسْبِيحٍ صَدَقَةٌ، وَتَكْبِيرٍ

صَدَقَةٌ، وَتَحْمِيدٍ صَدَقَةٌ، يُجْزِئُ أَحَدَكُمْ مِنْ ذَلِكَ رَكْعَتَا الضُّحَى (د. عن أبى ذر)

RE.511/5 (Yusbihu alâ külli sülâmâ min ehadiküm, fî külli yevmin sadakatün; felehû bi-külli salâtin sadakatün, ve sıyâmin sadakatün, ve haccin sadakatün, ve tesbîhin sadakatün, ve tekbîrin sadakatün, ve tahmîdin sadakatün; ve yeczî ehadüküm min zâlike rek’ata’d-duhâ) Sadaka rasûlü’llàh, fî mâ kàl, ev kemâ kàl

Aziz ve muhterem kardeşlerim!

Allah’ın selâmı, rahmeti, bereketi, ikramı, ihsanı dünya ve ahirette üzerinize olsun... Allah hepinizden razı olsun... Dünya ve ahiretin hayırlarına cümlenizi nâil eylesin… Cennetiyle cemâliyle müşerref eylesin…

03. RABBİMİZDEN AF DİLEYELİM!

05. 06. 1988 - İskenderpaşa Camii -

03. RABBİMİZDEN AF DİLEYELİM!

Eùzü bi’llâhi mine’ş-şeytâni’r-racîm.

Bi’smi’llâhi’r-rahmâni’r-rahîm.

El-hamdü li’llâhi rabbi’l-àlemîn. Ve’s-salâtü ve’s-selâmü alâ seyyidi’l-evvelîne ve’l-âhirîn, seyyidinâ ve senedinâ ve mededinâ muhammedin ve âlihî ve sahbihî ecmaîn, ve men tebi’ahû bi-ihsânin ilâ yevmi’d-dîn.

Emmâ ba’dü, fa’lemû eyyühe’l-ihvân... Feinne efdale’l-kitâbi kitâbu’llàh... Ve efdale’l-hedyi hedyü seyyidinâ muhammedin salla’llàhu teàlâ aleyhi ve sellem... Ve şerre’l-umûri muhdesâtühâ... Ve külle muhdesetin bid’ah... Ve külle bid’atin dalâleh... Ve külle dalâletin ve sàhibehâ fi’n-nâr... Ve bi’s-senedi’s-sahîhi’l-muttasıli ile’n-nebiyyi salla’llàhu aleyhi ve selleme ennehû kàl:

يُضْمِنُ الْمُقَدَّمِ عَلَى الدَّابَّةِ ثُلُ ثَىْ مَا أَ صَابَتْ وَهُ وَ رَاكِبٌ، وَيُضْمِنُ

الرَّدِيفِ الثُّلُث (كر. عن واثلة)

RE. 511/7 (Yudminü’l-mukaddemi ale’d-dâbbeti sülüsey mâ esàbet ve hüve râkibün, ve yudminü’r-redîfi’s-sülüs.) Sadaka rasûlü’llàh, fî mâ kàl, ev kemâ kàl.

Aziz ve Muhterem kardeşlerim!

Allah’u Teâlâ Hazretleri’nin rahmeti, selâmı, bereketi, ihsânı, ikramı dünya ve ahirette üzerinize olsun… Rabbimiz iki cihanın, saadetine sizleri ve bizleri nail eylesin… Rahmetine dünyada ve ahirette mazhar eylesin… Peygamber Efendimiz Muhammed-i Mustafa SAS Hazretleri’nin mübârek hadîs-i şerîflerinden bir demet okuyup, dinleyip; tefeyyüz etmek, dinimizi iyi öğrenmek, inceliklerine âşina olmak, Peygamber Efendimiz’in âdâbı ile edeplenmek niyeti ile hadîs-i şerîfleri okuyoruz.

Bu hadîs-i şerîflerin okunmasına ve izah edilmesine

04. ŞEHİD OLMANIN MÜKÂFATI

12. 06. 1988 - İskenderpaşa Camii -

04. ŞEHİD OLMANIN MÜKÂFATI

Eùzü bi’llâhi mine’ş-şeytâni’r-racîm

Bi’smi’llâhi’r-rahmâni’r-rahîm.

El-hamdü li’llâhi rabbi’l-àlemîn... Alâ külli hâlin ve fî külli hîn… Ve’s-salâtü ve’s-selâmü alâ seyyidi’l-evvelîne ve’l-âhirîn, şefîi’l-müznibîn muhammedin’il-mustafâ ve âlihi ve sahbihi ecmaîn... Ve men tebiahû bi-ihsânin ilâ yevmi’l-cezâ...

يَعْرَقُ النَّاسُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ، حَتَّى يَذْهَبَ عَرَقُهُمْ في الأَرْضِ سَبْعِينَ

ذِرَاعًا، وَيُلْجِمُهُمْ حَتَّى يَبْلُغَ آذَانَهُمْ (خ. عن أبي هريرة)

RE. 512/3 (Ya’raku’n-nâsü yevme’l-kıyâmeti, hattâ yezhebe arakuhüm fi’l-ardi seb’îne zirâan, ve yülcimühüm hattâ yeblüğa âzânehüm.)

Sadaka rasûlü’llàh, fî mâ kàl, ev kemâ kàl.

Aziz ve muhterem cemaat-i müslimin!

Allah-u Teàlâ Hazretleri’nin selâmı, bereketi, ihsanı, ikramı dünya ve ahirette üzerinize olsun... Rabbimiz iki cihanın saadetine sizleri ve bizleri nail eylesin... Rahmetine dünyada ve ahirette mazhar eylesin... Peygamberimiz Muhammed-i Mustafâ SAS Hazretleri’nin mübarek hadîs-i şerîflerinden okuyup tefeyyüz eylemek maksadıyla toplanmış bulunuyoruz.

Bu hadîs-i şerîflerin okunmasına ve izahına geçmeden önce, Peygamber SAS Efendimiz’e bağlılığımızın, ümmetliğimizin, sevgimizin saygımızın bir nişânesi olmak üzere, rûh-i pâkine