Bir buçuk metre karelik bir tuvalette, tuvaletli banyoda, alaturka tuvaleti olan bir banyoda gusül ve namaz abdesti alınabilir mi?


Bir buçuk metrekare ne demek? 1m x 1m’den fazla ama küçük bir yer olmuş oluyor; bunu onun için söylemiş. Bu, yerin genişliği veya darlığı şundan dolayıdır:

“Bir insan gusül alacağı zaman, dar yerde peştamalsiz yıkanabiliyor da, geniş yerde peştamal takılması uygun oluyor.” diye, yer bahis konusu edilmiştir. Yer ister bir buçuk metre olsun, ister bin metre olsun, ister üç buçuk metre olsun; “Bir kenarında yüznumara olan yerde gusül abdesti alabilir mi?” sorusu var.

Netice itibariyle alabilir; başka alabilecek yeri yoksa alabilir. Namaz abdesti de alabilir, gusül abdesti de alabilir.

Yalnız yüznumara olan yerlerde dualar okunamaz; yoksa abdesti abdesttir, gusül gusüldür, mümkündür.

 

Ama eğer sen kendin inşaatı yapmaya muktedirsen, evi tanzim etmeye muktedirsen, böyle yüznumaraları ayrı lavabo yapman, yüznumaradan başka yerde banyo yapman iyi olur. Çünkü Peygamber Efendimiz:

“—Yıkandığınız yerde abdest yapmayınız.” diye buyurmuştur.

Yalnız ben onu şöyledir diye düşünüyorum: Eskiden bu teşkilatlar yoktu. Ev ve inşaat durumu, Peygamber Efendimiz’in zamanında o düzeyde değildi, doğrudur; sadece hurma dallarından çatı yapıyorlardı, kerpiçten duvar yapıyorlardı, zemini muntazam değildi. Belki bir insan kum üzerinde yıkanıyordu. Zemini toprak olan, kum olan yerde yıkanıyordu.

Böyle bir yerde, affedersiniz insan bir tarafına çiş yapsa, öbür tarafta yıkansa sular oraya sıçrar, buraya gider, derken pislik olur.

Ama şimdi bu yüznumaralar farklı. Alafranga yüznumaralar kapaklı oluyor. Alaturka yüznumaranın da üstüne bir tahta, bir taş filan konulabilse, etrafı yıkansa, pis yere su sıçrayıp da üstüne sıçramasa daha mahzursuz olur. Böyle bir şey olduğu zaman, o sıçramaların mahzurları olmuş oluyor. Yoksa gusül ve abdest caizdir.

Prof. Dr. Mahmud Es’ad COŞAN