ÖNSÖZ
Rahmân ve Rahîm Allah’ın adıyla...
Hamd ve senâ alemlerin rabbi olan Allah’a... Salât ve selâm seyyidimiz, efendimiz Muhammed-i Mustafâ’ya ve onun âline ve ashabına...
Kitapların en efdali Allah’ın kitabıdır. Yolların en faziletlisi Peygamber SAS’in yoludur. Dinde sonradan uydurulan şeyler bid’attir. Her bid’at dalâlettir. Her dalâlet ve sahibi cehenneme gider.
Alimler peygamberlerin varisleridir. Mürşid-i kâmiller ilmiyle âmil olan alimlerdir. Takvâ sahibidirler. İyiliği emretmek, kötülükten alıkoymak, insanlara Kur’an’ı ve sünneti öğretmek onların işidir. Güzel ahlâk sahibidirler. Yaşantılarıyla, sözleri ve halleriyle herkese örnek olurlar. Hakkı söylerler, kınayanın kınamasından korkmazlar.
İşte geçtiğimiz asrın son çeyreğinde yaşamış böyle bir mürşid-i kâmili, yâni Mahmud Es’ad Coşan’ı yakından tanımak ve tanımayanlara tanıtmak için tezimize başladık.
Önce Coşan’ın mensubu olduğu Gümüşhanevî Dergâhı üzerinde durduk; Ahmed Ziyâüddin Gümüşhanevî ve Gümüşhanevî Dergâhı şeyhleri hakkında hakkında bilgi verdik.
İkinci bölümde Coşan’ın hayatını anlattık; ailesi, yetiştiği çevre, tahsil hayatı, hocaları hakkında bilgi verdik. Üniversite hayatı, tebliğ ve irşad çalışmaları, eğitim faaliyetleri, sosyal ve iktisadî faaliyetleri üzerinde durduk.
Üçüncü bölümde Coşan’ın sohbetlerini inceledik. Sohbetlerin yeri, zamanı, konusu ve özellikleri hakkında bilgi verdik.
Dördüncü bölümde Coşan’ın sosyal faaliyetlerini inceledik. Coşan’ın kurduğu vakıflar, yapılan çalışmalar, konferanslar, toplantılar, seyahatler; kurulan şirketler, çıkartılan dergiler, dergilerin işlediği konular hakkında bilgi verdik.
Beşinci bölümde Coşan’ın yayımlanmış ve yayımlanmamış eserlerini sıraladık. Eserlerin konusu, içeriği, yayımlanma tarihi hakkında bilgi verdik.
Altıncı bölümde Coşan’ın Tasavvuf ve Tarikat anlayışı üzerinde durduk; Tasavvuf, ma’rifetullah, nefis terbiyesi, tevbe, uzlet, zühd, takvâ, zikrullah ve tarikat konularında Coşan’ın kanaatlerini, düşüncelerini, açıklamalarını ortaya koyduk.
Yedinci bölümde tarikata giriş, rabıta, Hatm-i Hâcegân, silsile, evrad, i’tikâf, ilahiler, sakal, kılık kıyafet gibi konulardaki tarikat uygulamaları hakkında bilgi verdik.
Sekizinci bölümde Coşan hakkında yazılan yazılara, basında ve internette yer almış bazı hatıralara yer verdik.
Dokuzuncu bölümde Coşan’ın insanlar ve diğer cemaatler üzerindeki etkileri üzerinde durduk.
Araştırma konusunun belirlenmesinde, planlanmasında rehberlik eden, çalışma esnasında tesbit ve önerilerileriyle bana yol gösteren değerli hocam ve danışmanım Prof. Dr. Mustafa Aşkar beye; kaynakların temininde yardımcı olan ve çalışmamda beni teşvik eden babam Dr. Metin Erkaya’ya teşekkürlerimi arz ederim.
Çalışmak bizden, tevfik Allah’tandır.
Muhammed Zâhid ERKAYA
Ankara, Ekim 2013