SÖZÜ GÜZEL SÖYLEMEK
KADIN VE AİLE MART 89
Girdiğiniz iki ayrı yerde karşılaştığınız, şu iki ayrı ifadeyi dikkatle mukayese ediniz:
"Burada sigara içmek yasaktır"
"Sigara içmediğiniz için teşekkür ederiz."
Birincisi sanki kışlada nöbet tutan bir jandarma erinin sert sözü gibi; ikincisi çok daha sevimli ve kibar.
Konuşmada uslüp, seçilen konu ve kelimeler çok önemli. İki cihan serveri, sevgili Peygamberimiz de (ona salat-ü sel(m olsun) bir hadis-i şerifinde buyurmuşlar ki:
"Bakarsın bir kul konuşmasında Allah'ın rızasına uygun bir söz söyler; bu sebeble Allah teala onu nice yüksek derecelere yükseltir; ya da Allah'ın gazabını çekecek bir kel(m sarf eder de o yüzden cehennem uçurumlarına yuvarlanır gider."
Söz ustası, gönül eri, arif şair, gözü yaşlı, dili tatlı, mübarek yunus Emer de sözün önemine dikkat çekiyor, konuşmasını bilenin, işini bir sözün "sağ" ettiğini, ileri geri konuşanın da bir sözünün "Canına dağ" vurduğunu söylüyor.
1
"Söz ola bitüre başı (baş: yara, bitürmek: iyi etmek)
Söz ola ağulu aşı
Bal ile yağ ede bir söz
diye tatlı tatlı devam ediyor.
Ailede geçim ve mutluluk için güzel sözün çok önemi vardır. Bir iltifatlı cümle, nice nice ihtilaflı konuyu tatlıya bağlar; gerginliği giderir, kavgayı önler. Aksine sivri sivri, dik dik söylenmiş birkaç doğru söz bile karşısındakine batar, kalp kırar, hatta yuva yıkar.
Hadis-i Şeriflere göre: "Kelime-i tayyibe (hoş, güzel söz) sadaka yerine geçer, sahibine sevap da kazandırır." Mümin tatlı dilli, güleç yüzlü geçimli, olumlu kimsedir; kendisi başkalarına sokulmayan, başkalarını da yanına yanaştırmayan, ülfeti sohbeti bilmeyen kulda hiç bir hayır yoktur.
Onun için eşinize, çocuğunuza, yakınlarınıza, komşularınıza karşı konuşmalarınızda dikkatli olunuz; kelimeleri iyi seçiniz, uslübunuzu iyi ayarlayınız; kötü, kaba, kırıcı konuşmayınız; doğru konuşunuz ama her doğruyu hemen söylemek doğru olmayabilir; yerini, zamanını iyi ayarlamak, demiri tavında dövmek gerekir. "Nasılsın kör kadı." Diyecek kadar da patavatsız olmamalısınız.
2
Yerine göre susmasını bilmek, güzel konuşmayı bilmek kadar önemlidir. Elbette büyüğe, hocaya, kocaya çatır çatır karşılık verilmez. Unutulmamalı ki sükut bazen en beliğ ve fasih ifade yerine geçebilir.
İşe yaramaz, karın doyurmaz, boş, malayani sözleri söylemek dana evl(dır: Sükut ve tefekkürün büyük bir ibadet olduğunu hiç unutmayınız.
Hele dilinizi zikrullahla çok meşgul ederseniz çok yüksek manevi dereceler kazanır, iki cihan saadetine kolaylıkla erersiniz. İnşaallah.
Allah muinimiz, tevfik refikiniz olsun sevgili okuyucularım.
3