KASİDE-İ BÜRDE VE İMAM-I BUSİRÎ (K.S.) HAZRETLERİ

Kaside-i Bürde’nin yazarı, Muhammed bin Said bin Hammad bin Abdullah el-Busirî’dir (k.s.). Babasının Mısır’ın Busir karyesinden olması münasebetiyle bu ismi almıştır. Hicrî 608 (1212 M.) de doğmuş ve Hicrî 696 (1296 M.) Mısır’ın İskenderiye şehrinde vefat etmiştir. Halen türbesi de oradadır. Büyük bir şairdir. Fesahat ve belagatta eşsizdir. Bir rivayete göre Mısır’da vezirlik de yapmıştır. İlk önceleri şiir ve başka uğraşılarla ilgilendiğini Kaside-i Bürde’nin 140. beytinde şöyle ifade eder:

O’na övgü ile hizmetim; Olsun vesile affına

Şiirle ve boş işlerle, geçmiş ömrün günahına

Mısır sultanlarının yakınları arasına girdikten sonra güzel şiirleriyle onları öven, düşmanlarını da hicv eden pek çok şiir yazmıştır. Bir gün evine giderken yolda rastladığı güzel yüzlü yaşlı bir zat ona: Ya Busirî! Bu gece rüyanda Resulullah’ı gördün mü? diye sorar. İmam-ı Busirî:

- Hayır görmedim! diye cevap verir. Bu muhavereden sonra o yaşlı zat başka bir şey söylemeden ayrılır. Ne var ki İmam-ı Busirî’nin gönlüne, o anda Hazret-i Peygamber’in aşk ve muhabbeti düşer. O gece, rüyasında Hazret-i Peygamberi görür ve içinin neşe ve huzurla dolduğunu fark ederek uyanır. Bunun üzerine Peygamber Efendimizi (s.a.v.) medh eden ve nice peygamber aşıklarını muhabbet deryasında yıkayan Mudariyye, Hemziyye gibi bir çok medhiyeler yazar. Kaside-i Bürde’nin 149. beytinde bunu şöylece dile getirir:

Düşüncemi övgüsüne, yönlendirildiğimden beri, Başı darda her insana, O Resulü buldum hami.

Daha sonraki yıllarda vücudunun yarısı felç olur. Yürüyemez ve hareket edemez duruma düşer. İşte o zaman bu Kaside-i Bürde’yi yazıp bununla Cenab-ı Hakk’tan şifa dilemeye yönelir. Kasideyi bitirdiği gece rüyasında Hazret-i Peygamber’i görür ve Kasideyi Peygamber Efendimize okur. Tamamı 161 beyitten ibaret bulunan Kaside’nin 51. Beyti’nin birinci mısraını

• Hakkında ilmin son hükmü; “O da bir insandır ancak.” olarak okuduktan sonra ikinci mısrasını hatırlayamayarak takılır kalır, Bunun üzerine Resul-ü Ekrem Hazretleri: Oku ya İmam! diye buyurur. İmam-ı Busirî:

• İkinci mısrayı hatırlayamadım ya Resulallah! der. Bunun üzerine mucize içinde mucize olmak üzere Peygamber Efendimiz:

  Yaratmıştır O’nu Allah, en hayırlı kul olarak” şeklinde ikinci mısrasını ikmal buyurarak beyti tamamlar. Kasidenin tamamen okunmasından sonra Resulullah mübarek elleriyle İmam-ı Busirî’nin felçli uzuvlarını mesh eder. Ne derin muhabbetin eseridir ki, İmam-ı Busirî uyandığı zaman hastalığının zail olduğunu görüp Allah’a şükreder.

  O gecenin sabahında sıhhatine kavuşmuş olarak ve sürur içinde camiye giderken yolda Şeyh Ebu’r-Reca Hazretleri’ne rastlar. Ebu’r-Reca ona:

• Ya Busirî! Fahr-i Alemi övdüğün kasideyi getir! der. İmam-ı Busirî: “Resulullah (A.S.M.) Efendimizi övdüğüm kasidelerim pek çok hangisini istiyorsunuz?” diye sorunca Şeyh Ebu’r-Reca:

Gönül yakan o hasret mi? Selemdeki komşuları, Gözünden akan yaşlara, karıştırıyor kanları.

Diye başlayan kasideyi istiyorum. Çünkü sen onu Peygamber’in (s.a.v.) huzurunda okurken işittim ve Peygamber Efendimiz’in (s.a.v.) çok memnun olduğunu gördüm de. Bu kasideyi daha hiç kimsenin duymadığını bilen İmam-ı Busirî hayretler içinde kalır.

161 kıt’adan meydana gelen Kaside-i Bürde on bölüm üzere düzenlenmiştir.

1-12 ...............Hz. Peygamber’e (s.a.v.) duyulan aşk ve özlem 13-28 .............Nefsin kötülüğü ve terbiye edilme gereği.

29-58 .............Hz. Peygamber’e (s.a.v.) övgü

59-71 .............Hz. Peygamber’in (s.a.v.) doğumu.

72-87 .............Hz. Peygamber’in (s.a.v.) mu’cizeleri

88-104 ...........Kur’an-ı Kerim’in üstünlük ve erdemleri.

105-117..........Hz. Peygamber’in (s.a.v.) Mi’racı

118-139..........Hz. Peygamber’in (s.a.v.) Cihadları

140-151 .........Hz. Peygamber’den (s.a.v.) şefaat dileme. 152-161 .........Allah’a yakarış ve dua.

Kaside-i Bürde Haftalık vird olarak şu şekilde okunmaktadır:

1-23 ...............Cuma Günü

24-45 .............Cumartesi Günü

46-68 .............Pazar Günü

69-90 .............Pazartesi Günü

91-114............Salı Günü

115-137..........Çarşamba Günü

138-161 .........Perşembe Günü

Kasidenin altında çizgi bulunan duraklarında birer defa, çizginin yanında 3 rakamı bulunan duraklarında 3 er defa, Kasidenin her günkü kıraatının en sonunda ise birer defa olmak üzere;

Mevlaya Salli ve Sellim daimen ebeda Ala Habibike hayril halki küllihimi

Veya bunun Türkçe anlamı olan

Sonsuz salat ve selamlar, eyleriz Mevlam daima Bütün yaratılanların en üstünü Habibine

beyti okunacaktır.